هواپیمای بوئینگ 727 با 94مسافر و 11 خدمه درحالیکه از تهران عازم ارومیه بود بهعلت شرایط بد جوی در نزدیکی باغ سیبی در یک کیلومتری روستا سقوط کرد که در این حادثه 77 نفر کشته و 27 نفر مجروح شدند. حادثه حدود ساعت 19:45 شب اتفاق افتاد. علی، یکی از مردم روستای قرهحسنلو در آن لحظه مشغول تماشای تلویزیون بود که غرش هواپیمایی که با فاصله بسیار کم از روی خانه آنها عبور میکرد، خانه را به لرزه درآورد.
او در گفتوگو با همشهری گفت: «صدای مهیب بهسرعت نزدیک و نزدیکتر میشد، برای همین با عجله به حیاط دویدم. هواپیما با فاصله بسیار کمی از روی پشت بام گذشت و انگار میخواست در همان نزدیکی فرود بیاید. وقتی از روی خانهمان رد شد، هنوز صدای غرش آن به گوش میرسید تا اینکه چند دقیقه بعد صدای مهیبی به گوش رسید و فهمیدم هواپیما سقوط کرده است.»
علی و بقیه مردم روستا با شنیدن صدای سقوط هواپیما از خانههایشان بیرون دویدند و سراسیمه راهی محلی شدند که حادثه درآنجا اتفاق افتاده بود.
او ادامه میدهد: محل حادثه زمین بزرگی در یک کیلومتری روستا بود؛ زمینی که کنار یک باغ سیب بود و خاکش نرم بود. وقتی به آنجا رسیدیم، هواپیما با دماغه به زمین خورده و چند تکه شده بود هیچکدام از تکهها جدا نشده بودند. سرباز جوانی همزمان با سقوط از داخل هواپیما به بیرون پرت شده بود، او کاملا سالم اما گیج بود.
نمیدانست چه اتفاقی افتاده که کاملا حیران بود تا اینکه بعد از چند دقیقه بهخودش آمد و فهمید که چه اتفاقی افتاده است. مردم روستا نخستین کسانی بودند که خود را به محل حادثه رساندند. آنها از لابهلای شکافهایی که در هواپیما ایجاد شده بود، وارد آن میشدند و هرکس مجروحی را به دوش گرفته و به خارج از هواپیما منتقل میکرد.
علی ادامه میدهد: صحنه وحشتناکی بود. خیلی از مسافرها کشته شده بودند و صدای ناله مجروحان از هر طرف شنیده میشد. در بین مجروحان، پسربچه 6سالهای که کاملا سالم بود و هیچ جراحتی نداشت توجهم را جلب کرد. او را به بیرون از هواپیما منتقل کردیم و بعد به سراغ بقیه مجروحان رفتیم.
هوا بیش از اندازه سرد بود و علاوه بر شدت جراحاتی که به مجروحان وارد شده بود، سرمای هوا هم باعث شده بود حال برخی از آنها وخیمتر شود. بعد از مدتی خودروهای آتشنشانی و اورژانس هم از راه رسیدند و نجات مجروحان با سرعت بیشتری ادامه پیدا کرد.
2 ساعت قبل از حادثه
هنوز چند دقیقه به پرواز تهران - ارومیه باقی مانده بود؛ پروازی که قرار بود ساعت 4 بعدازظهر یکشنبهصورت بگیرد اما بهعلت شرایط بد جوی، با تاخیر روبهرو شده بود. مسافران یکی بعد از دیگری وارد هواپیما شدند و روی صندلیهای خود نشستند. حالا همه چیز برای پرواز آماده بود و بعد از چند دقیقه، صدایی که از بلندگوهای هواپیما به گوش میرسید از مسافران میخواست کمربندهایشان را ببندند. ساعت 18:15 هواپیما، فرودگاه مهرآباد را به مقصد فرودگاه ارومیه ترک کرد و مسافران لحظه شماری میکردند تا هر چه زودتر در فرودگاه ارومیه از هواپیما پیاده شوند.
حوار عبدالله محمد، اهل کردستان عراق است. او یکی از مسافران هواپیماست که در حادثه سقوط، هر دو پایش دچار شکستگی شده و حالا در بیمارستان امام خمینی ارومیه بستری است. او در گفتوگو با همشهری از لحظات مرگباری میگوید که شامگاه یکشنبه برای مسافران پرواز تهران- ارومیه رخ داد ؛«همراه 3 نفر از دوستان قدیمیام برای انجام یکسری کارهای پزشکی به تهران آمده بودیم و بعد از انجام کارهایمان قرار بود به ارومیه و از آنجا به شهرمان برگردیم. هواپیما قرار بود ساعت 4 بعد از ظهر پرواز کند اما این پرواز با تاخیر روبهرو شد و بالاخره ساعت 18:15 بود که فرودگاه را ترک کردیم.»
او ادامه میدهد: «من و دوستانم مشغول گفتوگو بودیم که به نزدیکی ارومیه رسیدیم. در همین هنگام هواپیما تکانهای شدید خورد. همه جا را مه گرفته بود و از پنجره هیچچیزی معلوم نبود. بعضی از مسافران ترسیده بودند و بعضیها سعی میکردند از مهماندارها درباره علت تکانهای شدید سؤال کنند.
ناگهان هواپیما دوباره اوج گرفت و خلبان اعلام کرد نگران نباشید، همگی کمربند ایمنی را ببندید، هواپیما تا 5 دقیقه دیگر در فرودگاه ارومیه فرود خواهد آمد. با شنیدن این حرفها، سعی کردیم به گفتههای خلبان گوش کنیم اما وقتی زمان فرود به درازا کشید، دوباره ترس و وحشت بین مسافران حکمفرما شد. در همین هنگام متوجه شدیم هواپیما خیلی به زمین نزدیک شده و خلبان دوباره سعی میکرد هواپیما اوج بگیرد.
در آن لحظات، چراغهای داخل هواپیما دائما خاموش و روشن میشد و همین مسئله باعث سر و صدا و وحشت بیشتر مردم شده بود. ناگهان صدای مهیبی از قسمت جلوی هواپیما شنیده شد و دیگر هیچچیزی متوجه نشدم. نمیدانم چقدر بیهوش بودم اما وقتی متوجه نور یک چراغ دستی شدم که به چشمانم میخورد به هوش آمدم. من زنده مانده بودم و برای پیدا کردن دوستانم اطرافم را نگاه کردم. آنها هیچ حرکتی نمیکردند؛ نفس هم نمیکشیدند. چیزی را که میدیدم باورم نمیشد. در همان لحظه سعی کردم با تکان دادن دستم به افرادی که برای نجات آمده بودند بفهمانم که من زندهام. روستائیانی که برای کمک آمده بودند، متوجه من شدند و مرا از داخل هواپیما به بیرون کشیدند اما دوستانم کشته شده بودند. شاید اگر اهالی روستا به موقع به کمک ما نیامده بودند، سرنوشت من هم چیزی جز مرگ نبود.
مرگ 77 مسافر
چند ساعت بعد از سقوط مرگبار هواپیما، سیل اخبار مختلف درخصوص این حادثه روی سایتهای خبرگزاریها قرار گرفت. رئیس دانشگاه علوم پزشکی آذربایجان غربی با اشاره به بستری شدن 8 نفر از مجروحان حادثه در بخش مراقبتهای ویژه به مهر گفت: در این سانحه هوایی که ساعت 19:45 یکشنبه شب رخداد 77 نفر از مسافران کشته شده و 27 نفر زخمی و در بیمارستانهای ارومیه بستری شدند.
وی افزود: به غیر از مسافران ایرانی، یک تبعه ترکیه و 2عراقی هم از مسافران هواپیما بودند که تنها یکی از آنها به نام حوار عبدالله محمد از این حادثه جان سالم به در برده و در بیمارستان بستری است.
برف، مانع انفجار هواپیما
وزیر راه و ترابری نیز از کسانی بود که بعد از حادثه به اظهارنظر درباره آن پرداخت. حمید بهبهانی بارش سنگین برف در منطقه را مانع اصلی انفجار هواپیمای سقوط کرده دانست و گفت: خوشبختانه وجود انبوه برف در محل حادثه موجب شد که هواپیما منفجر نشود.
او ادامه داد: حضور روستائیان در محل در حالی بود که بهدلیل بارش سنگین برف، تردد وسائط نقلیه به محل مقدور نبود و روستائیان، مجروحین حادثه را در یک مسافت طولانی بر دوش خود حمل و زمینه انتقال آنان به بیمارستانها را فراهم کردند که جا دارد از زحمات آنها تقدیر کرد.
بررسی جعبه سیاه
با گذشت یک روز از حادثه سقوط هواپیما، وزیر راه و ترابری از در دست بررسی بودن جعبه سیاه این هواپیما خبر داد. وی در حاشیه عیادت از مجروحان حادثه، بیان داشت: جعبه سیاه توسط امدادگران حاضر در صحنه پیدا شده و بررسی فنی برای اعلام قطعی علت این سانحه در دست انجام است. وی، تعداد خدمه پرواز بوئینگ 727 را 11 نفر ذکر کرد و گفت: 2 نفر از این افراد که از کادر امنیت پرواز تهران- ارومیه هستند در بین مجروحان هستند و بقیه جان خود را از دست دادهاند.
مسافر ناپدید شده
گرچه سرنوشت 104 سرنشین هواپیمای حادثهدیده مشخص شده اما هنوز از سرنوشت یکی از مسافران خبری نیست. رئیس ستاد مدیریت بحران وزارت راه و ترابری با این مطلب به ایسنا گفت: از 105 سرنشین این پرواز 2 نفر از آنها مفقود بودند که یک نفر از آنها پیدا شده که خوشبختانه زنده و البته مجروح است و یک نفر دیگر نیز هنوز پیدا نشده که تحقیقات برای پیدا کردن او ادامه دارد. البته شاید این مسئله،به دلیل اختلاف در آمار پرواز باشد.
آخرین مکالمه
تنها 10 دقیقه قبل از رسیدن هواپیمای بوئینگ 727 به فرودگاه ارومیه، خلبان به برج مراقبت اعلام کرده بود که آماده نشستن است اما نمیتواند بنشیند. استاندار آذربایجان غربی، با بیان این مطلب به خبرگزاری مهر اظهار داشت: 10 دقیقه قبل از اینکه هواپیما به فرودگاه ارومیه برسد، خلبان به برج مراقبت اعلام کرده که آماده نشستن است اما در آخرین مکالمه با برج مراقبت گفته است که نمیتواند بنشیند.
در این هنگام ارتباط قطع میشود و برج مراقبت متوجه میشود هواپیما در حال کاهش ارتفاع است. وی درباره شرایط جوی محل حادثه اظهار داشت: وضعیت جوی در هنگام وقوع سانحه بسیار وخیم بود. جلالزاده در پاسخ به این سؤال که چگونه برخی از مسافران با پای خود از هواپیما خارج شدهاند، گفت: این هواپیما در 15 کیلومتری ارومیه و در منطقهای روستائی سقوط کرده و روستائیان این حادثه را نقطهیابی کرده و اطلاع داده بودند. در دقایق اولیه که بخشی از هواپیما متلاشی یا سوراخ شده بوده عدهای که مجروح بودند توانسته بودند خود را به بیرون از هواپیما منتقل کنند که روستائیان آنها را به نخستین مرکز بهداشتی منتقل کرده بودند.